Қазақстанда орман шаруашылығы қызметкерлерінің жалақысы 170 мың теңге шамасында. Бұл туралы LS-ке экология және табиғи ресурстар министрлігінде хабарлады.
Министрлiктiң мәліметінше, осы салада жалақы көтеру мәселесі бүгінде өзекті болып тұр. Министрлік орман шаруашылығы қызметкерлерінің орташа жалақысы атқаратын лауазымына, білімі мен еңбек сіңірген жылдарына байланысты 70 мыңнан 170 мың теңгеге дейін құрайтынын нақтылады. Оның ішінде басшы құрам – 140 мыңнан 170 мың теңгеге дейін, инженерлік құрам – 115 мыңнан 140 мың теңгеге дейін, орманшылар мен орманшылар – 80 мыңнан 120 мың теңгеге дейін алады.
Министрлік жағдайды өзгерту үшін өткен жылдың 1 қаңтарынан бастап азаматтық қызметшілердің жекелеген санаттарының, оның ішінде орман шаруашылығы қызметкерлерінің кірістерін 2022-2025 жылдар кезеңінде жыл сайын орта есеппен 25%-ға кезең-кезеңімен арттыру басталғанын хабарлады. Нәтижесінде төрт жыл ішінде орманшылардың табысы екі есе өсуі керек.
"Орман шаруашылығы қызметкерлерінің жалақысы республикадағы ең төмен жалақы болып табылады. Оларды әлеуметтік қорғау мақсатында 2023 жылғы 1 шілдеден бастап мемлекеттік орман күзеті қызметкерлеріне денсаулық пен өмірге зиян келтіру қаупімен байланысты жұмысы үшін лауазымдық жалақысының 100% мөлшерінде қосымша ақы көзделеді. Үстемеақыларды ескере отырып, келесі айдан бастап мемлекеттік орман күзеті қызметкерлерінің жалақысы атқаратын лауазымы мен еңбек сіңірген жылдарына байланысты 140-тан 320 мың теңгеге дейін көтеріледі", — деді экология министрлігінде.
Соған қарамастан, саладағы табыстың төмен болуына байланысты білікті мамандардың айтарлықтай кетуі байқалады. Қызметкерлердің негізгі контингентінің жас шегі-40-50 жыл.
"Жалақының өсуін ескере отырып, кадр тапшылығы мәселесі алдағы жылдары жойылады деп сенеміз", — деді экология министрлігінде.
Сонымен қатар, министрліктің мәліметінше, Қазақстанда өртті ерте анықтау жүйелерінің санын көбейту қажет. Қазіргі уақытта олар Бурабайда және "Семей орманы" үш филиалында орнатылған, бұл орман қорының тек 1% құрайды. Бұл ретте Бурабайда өртті ерте анықтау жүйесі орнатылғанға дейін өрт ауданы 2020 жылы 84,4 га, ал 2022 жылы орнатылғаннан кейін – 1,3 га құрады.
Экология министрлігінің берген ақпаратына сәйкес, осы жүйенің есебінен өртті анықтау уақыты қысқарады, өрт сөндіру қызметтерін хабарлау және өрт сөндіру машиналарының шығуы жеделдетіледі. Тиісінше, келтірілген экожүйеге келтірілген залал азаяды. Сондай-ақ, бұл қондырғы орманды заңсыз кесу жағдайларын төмендетеді.
"Бірінші кезекте мемлекеттік орман қорының өртке бейім учаскелерінде өртті ерте анықтау жүйесін орнату қажет", — деп атап өтті министрлікте.
Экология министрлігінің ақпараты бойынша, бұл мақсаттарға республикалық бюджеттен 2023 жылдан 2027 жылға дейін жыл сайын 4,1 млрд теңгеден бөлінетін болады.
Спутниктік жүйелермен интеграция жоспарланған ба деген сұраққа жауап бере отырып, ведомство әлі жоқ екенін нақтылады. Алайда болашақта спутниктік жүйелермен интеграциялау мүмкіндігі жоққа шығарылмайды.
Табиғатты қорғау мекемелерінің өздеріне келетін болсақ, әкімдіктер ведомствосындағы ұйымдардың жарақтандырылуы нормативтік тиімділіктің 69%-ын, ал орман шаруашылығы комитетіне есеп беретіндердің 71%-ын құрайды.
Осыған байланысты 2023-2027 жылдары материалдық-техникалық базаны жаңарту үшін 68,5 млрд теңге бөлу жоспарлануда. Оның ішінде 2023 жылы – 13,4 млрд теңге, 2024 жылы – 16,7 млрд теңге, 2025 жылы – 15 млрд теңге, 2026 жылы – 13 млрд теңге, 2027 жылы – 10,5 млрд теңге бөлінді.
Бұл сомаға 1,1 мың арнайы көлік құралын (өрт сөндіру машинасы, трактор, патрульдік машина), өртке қарсы және орманды қалпына келтіру жұмыстарын жүргізуге арналған 948 тіркеме және қосымша жабдықты (дискілі тырмалар, соқалар, тіркемелер, цистерналар және т.б.), өртті ерте анықтау жүйесі, 102 өрт – бақылау мұнарасының құрылғысын сатып алу жоспарлануда.
Естеріңізге сала кетейік, биыл Абай облысында орман өртін сөндіру кезінде 15 орманшы қаза тапқан. Нәтижесінде Бас прокуратура Абай облысында орман өрті фактісі бойынша қылмыстық іс қозғады. Тергеу ҚР ҚК 3-бөлімінің 292-бабы бойынша (екі және одан да көп адамның абайсызда өліміне әкеп соққан өрт қауіпсіздігі талаптарын бұзу).
Сондай-ақ, жауапты ведомстволардың министрлері мен әкімдерден қылмыстық іс аясында жауап алынатыны атап өтілді.
Өз кезегінде жоғары аудиторлық палатаның төрағасы Наталья Годунова төтенше жағдайлар министрлігі мен экология министрлігіне қосымша тексерулер жүргізу жоспарлары туралы айтып берді.
